Begin mei 2012 berichtten de media dat de mormoonse kerk een van de snelst groeiende kerken van Amerika is, met een groei van bijna 50% tussen 2000 en 2010.
Een paar dagen later bleek dat de mormoonse kerk haar ledental voor het jaar 2000 kunstmatig verlaagd had, waardoor de groei groter leek. Vandaar de vraag: Zijn de mormonen een snel groeiende kerk?
Het antwoord is: nee. Tussen 1960 en 1980 maakte de mormoonse kerk een sterke groei door, maar sindsdien gaat het voornamelijk bergaf. Een paar relevante feiten:
1. Wanneer mormonen spreken over ledenaantallen bedoelen zij de aantallen mensen die ooit in de mormoonse kerk gedoopt zijn en waarvan bij de kerk niet bekend is dat ze overleden zijn (zie ook punt 5). Ook niet-gedoopte kinderen van mormoonse ouders worden meegeteld. Dit is anders dan bij sommige andere kerken, die hun omvang uitdrukken in aantallen mensen die daadwerkelijk zondags in de kerkbankjes zitten. Aantallen leden van verschillende kerken zijn dus niet altijd een-op-een te vergelijken.
2. Wereldwijd gaat ongeveer één derde van de mormonen die ooit gedoopt zijn regelmatig naar de kerk (Ludlow 1992, p. 1527; meer actuele gegevens zijn te vinden in
de landen-database van Cumorah International LDS Resources). De mormonen noemen dit “actieve leden”. Momenteel (mei 2012)
geeft de kerk aan 14,4 miljoen leden te hebben. Hiervan zijn er ca. 1,9 miljoen dood (zie punt 5), van de rest zijn er dus zo’n 4,1 miljoen “actief”. Dit is ongeveer 0,06% van de wereldbevolking.
3. Mormonen kom je in veel landen tegen, maar vooral in Noord- en Zuid-Amerika (zie figuur 1). Daarbuiten is het mormonisme een vrij marginale beweging (zie ook deze
visuele weergave van worldmapper.org).
 |
Figuur 1. Aandeel actieve Mormonen per werelddeel. De meeste Mormonen
wonen in noord-Amerika (ca. 2 miljoen) en zuid-Amerika (ca. 1 miljoen) |
4. In Nederland zijn er op dit moment officieel 9.164 leden, in België 6.100; het activiteitspercentage is hier 20%, zodat er ongeveer 1.830 actieve mormonen in Nederland en 1.220 in België zijn, ca. 0,02% van de bevolking der lage landen.
5. Omdat het merendeel van de mormonen niet “actief” is, verliest de kerk jaarlijks vele leden uit het oog. Deze mensen blijven meegeteld worden tot 110 jaar na hun geboorte. Omdat de meeste mensen geen 110 jaar oud worden, kan je er dus vanuit gaan dat er van de 14,4 miljoen leden die de kerk rapporteert
tussen de 1,2 en 2,5 miljoen dood zijn.
 |
Figuur 2. Van de 14,4 miljoen leden die de Mormoonse kerk op papier heeft, gaat minder
dan een derde regelmatig naar de kerk. De rest is dood, inactief of uit het oog verloren. |
6. Het officiële groeipercentage van de mormoonse kerk vertoont sinds 1980 een dalende trend (zie figuur 3) en heeft zich vanaf 2003 gestabiliseerd rond de 3% - ca. 1% geboorten en 2% bekeerlingen (excl. sterfte). De kerk heeft echter grote moeite om haar bekeerlingen vast te houden.
Volgens de mormoonse socioloog Armand Mauss is de helft van alle bekeerlingen in de VS binnen een jaar alweer “inactief”, daarbuiten ongeveer driekwart.
 |
Figuur 3. Het jaarlijkse groeipercentage van de Mormoonse kerk vertoont sinds 1980
een dalende trend (bron: Jim Huston; de rode lijn is ter illustratie handmatig toegevoegd) |
7. Om toch de illusie van groei te wekken, heeft de kerk vanaf het midden van de jaren ’90 het aantal tempels wereldwijd drastisch verhoogd. Omdat de groei van het aantal leden echter terugloopt, staan deze gebouwen
steeds vaker leeg (zie figuur 4) maar dat zie je er aan de buitenkant niet vanaf en dat is precies de bedoeling.
 |
Figuur 4. De stijging van het aantal tempels bij een dalende groei van het aantal leden zorgt
voor veel leegstand (blauwe tempels stellen gebruikte capaciteit voor, grijze tempels ongebruikte). |
8.
Begin 2012 gaf toenmalig kerkleider en –historicus Marlin Jensen aan dat de leden kerk momenteel “in drommen verlaten”. Zij laten zich uitschrijven zodra zij – dankzij de informatie op internet - merken dat de kerk hen structureel misleid heeft over haar geschiedenis en haar (commerciële) activiteiten. Exacte aantallen zijn niet bekend maar Jensen gaf aan dat de hoogste kerkleiders zich hier zeer veel zorgen hierover maken, dat er mensen ingehuurd zijn om aan SEO te doen, en om het leerplan van de kerk aan te passen. Het gaat dus om significante aantallen maar dit is niet terug te zien in de statistieken die de kerk publiceert. Wellicht dat mensen die hun lidmaatschap formeel opzeggen, toch gewoon meegeteld worden.
 |
Figuur 5. Afname van het aantal Mormonen door sterfte,
excommunicatie en opzeggingen (bron: Jim Huston). |
9. Tenslotte is het verstandig om te bedenken dat de officiele cijfers die de mormoonse kerk publiceert niet te vertrouwen zijn. Dit blijkt bijvoorbeeld uit figuur 5, een grafiek van afnames in het ledental van de kerk door sterfte, excommunicaties en uitschrijvingen. De onregelmatigheid van de groene lijn en de afwijkingen ten opzichte van de normale sterftecijfers zijn significant en soms zelfs ronduit absurd, zoals negatieve sterftecijfers tot wel 30%.
